فاطمه شعبانی - خبرنگار؛ به رسم تمام چهارشنبه‌ها قرار بر ساعت ۸ است، اما قبل از ساعت ۸ تقریبا تمام صندلی‌های اتاق ۴۰۲ حوزه‌هنری پر شده است. هرکس یکبار این کلاس را تجربه کند انگار نمک‌گیر نه پاگیر می‌شود. چهره‌ها آشنا و با همدیگر مشغول چاق سلامتی‌اند. مدت‌هاست این اتاق میزبان کسانی است که به عشق شنیدن مثنوی از زبان استاد سنگری دور هم جمع می‌شوند. نخ تسبیحی که این جمع را دور هم جمع می‌کند تعابیر نهفته در اشعار مولانا است که از زبان دکتر سنگری خارج می‌شود. با ورود دکتر سنگری با آن روی خوش و تواضع همیشگی جلسه کمی رسمیت می‌گیرد. صدای سه تار در زمینه پچ پچ‌ها و جابه‌جا شدن روی صندلی‌ها فضای شاعرانه را تکمیل می‌کند. چه خوش است صبحی که اینگونه آغاز شود.

بو معنای امید دارد

طبق قرار هرهفته حشمت‌الله نوروزی غزلی از لسان‌الغیب حافظ شیرازی می‌خواند:

ای صبا نَکهَتی از خاکِ رَهِ یار بیار

بِبَر اندوهِ دل و مژدهٔ دل‌دار بیار

نکته‌ای روح‌فَزا از دهنِ دوست بگو

نامه‌ای خوش خبر از عالَمِ اسرار بیار

تا مُعَطَّر کُنَم از لطفِ نسیمِ تو مَشام

شَمِّه‌ای از نَفَحاتِ نفسِ یار بیار

اغلب تلفن‌های همراه را از غلاف در می‌آورند و لحظاتی را به رسم یادگاری فیلم می‌گیرند.

استاد سنگری ضمن تبریک ایام ولادت پیامبر اکرم، به دو غزل قرائت شده می‌پردازد و می‌گوید: نکهات یعنی بوی خوش مست‌کننده و رباینده. برخی افراد بویشان آدم را پس می‌زند و بعضی جذب‌کننده هستند. بو معنای امید دارد و امید و کششی ایجاد می‌کند که کسانی که  این خصوصیات را دارند که به آن‌ها افراد کاریزماتیک می‌گویند.  نسیم لطیف صبحگاهی که می وزد جان انسان را می‌پرورد. صبحگاهان در بیمارستان صدای ناله نمی‌شنوی. اما آن یار کیست که از نسیم می‌خواهیم که نکهتی از آن به ما برساند؟ کیست که بهتر از آن وجود نازنین را خدا نیافریده است؟

خصوصیات پدربزرگ از زبان نوه

استاد سنگری در ادامه با بیان اینکه متاسفانه ما کمتر درباره وجود نازنین پیامبر اسلام (ص) صحبت می‌کنیم دقایقی درباره خصوصیات پیامبر از زبان امام حسین علیه‌السلام می‌پردازد. دکتر سنگری می‌گوید:  به گفته امام حسین علیه‌السلام پیامبر دوست داشت فضای خانه روشن باشد. توصیه می‌کردند در تاریکی غذا نخورید تا ببینید چه می‌خورید. در منزل خروس سفید داشت و در خانه پرنده نگه می‌داشتند. دو کبوتر سرخ داشتند. می‌فرمودند سفیهان جن مزاحم کودکان می‌شوند در خانه کبوتر نگه دارید تا بچه‌ها با جنیان بازی نکنند. در منزل لباس زرد رنگ می‌پوشیدند. رنگ زرد سرور بخش است. جعبه‌ای داشتند که در آن سرمه‌دان، آینه، شانه عاج، مسواک در آن می‌گذاشتند. همه اشیا و وسایل ایشان نام داشتند مانند پرچم، شمشیر، اسب،شتر...برای همه اینها اسم انتخاب می‌کردند. موقع بیرون رفتن از خانه آب همراهشان می‌بردند. همواره متفکر به نظر می‌رسیدند. سکوتشان طولانی بود. جز در هنگام ضرورت سخن نمی‌گفت. شمرده سخن می‌گفتند نرم گفتار و خوشخو بود.کسی را به دلیل خطایش سرزنش نمی‌کرد و سفارش می‌کرد که اگر گنهکاری را به دلیل گناهش سرزنش کنی نمی‌میری تا به آن گناه دچار شوی. هرگز از غدا و نعمتی به بدی یاد نمی‌کرد. رخدا ها او را به خشم نمی آورد تا سخن بد بگوید. هرگاه حق زیر پا گذاشته می شد به شدت عصبانی می‌شد. خانواده دوست بود. می‌فرمودند هر وقت خواستی ایمان کسی را بسنجید ببینید چقدر همسرش را دوست دارد. معیار سنجش ایمان احترام به همسر است. توصیه می‌کردند موقع دادن هدیه همیشه از دختران آغاز کنید قبل از اینکه به پسران برسید. مساوات را موقع هدیه دادن رعایت کنید. سهم بیشتر را به خانم‌ها بدهید.

گونه‌های مختلف عقل

محمدرضا سنگری در ادامه مباحث پیشین به گونه‌های مختلف عقل از دیدگاه مولانا می‌پردازد و ادامه می‌دهد: مولانا به شش گونه عقل پرداخته است. عقل اول: عقل نکرا یا عقل مزور یا زرنگی. عقل دوم: عقل جزئی است عقل نارسایی که از مسائل داریم عقل آمیخته به ظن که دقیق و درست نیست.

عقل سوم: عقل معاش است یا همان عقل تدبیرگر.

مولانا عشق را مقابل عقل نمی‌داند عشق فرا عقل است نه با تقابل عقل بلکه مکمل آن است.

عقل چهارم: نوع عقل عقل ایمانی و عرشی که ما را به سوی زیست بهتر پیش می‌برد.

عقل پنجم: عقل کل است و اولین چیزی که خداوند آفرید همین بود. وجودنازنین پیامبر  عقل کل می‌شود. هرکس به عقل کل نزدیک شود باطن بین می‌شود. یک عقل دیگر عقل فعال است وجودی فراتر از ماده که جبرئیل امین است. بعد از ختم نبوت کار جبرئیل تمام نشده است بلکه کار راهبری را ایشان و باقی فرشتگان بر عهده دارند.

طبق روال در ادامه نوبت به مثنوی‌خوانی می‌رسد

یکی از حاضران می‌خواند:

عقل ، پنهان است و ظاهر ، عالمی / صورت ما موج و ، یا از وی ، نمی

 هر چه صورت می وسیلت سازدش / زان وسیلت بحر ، دور اندازدش

استاد سنگری بیان می‌کند: صورت‌های بیرونی دریا ما را از دریا غافل می‌کند. مولانا بیشترین واژه ای که به کار برده دریاست. دقت کنید کلید واژه پر کاربرد شما تصویر درون شماست. واژه‌هایی که شما انتخاب می‌کنید موسیقی روح شماست. همه ما موسیقی روح داریم که خودش را در کلمات نشان می‌دهد. خیلی وزن روحشان را درک نمی‌کنند.

استاد سنگری صحبتهایشان را اینطور به پایان می‌رسانند: گاهی ما سراغ افراد زیادی می‌رویم بعد می‌فهمیم چرا اول به سراغ خدا نرفتیم.

امام سجاد علیه‌السلام رسمی داشتند که وقتی به کسی چیزی می‌دادند می‌گفتند به من برگردان وقتی بر می‌گرداند آن را می‌بوسید می‌گفت: من دست خدا را می‌بوسم (چون چیزی که صدقه می‌دهید قبل از اینکه به دست مستحق برسد به دست خدا می‌رسد).